Skonsolidowane wyniki finansowe

W 2014 roku Grupa PZU uzyskała wynik brutto na poziomie 3 691,7 mln zł wobec 4 120,5 mln zł w poprzednim roku (spadek o 10,4%). Zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej wyniósł 2 967,7 mln zł wobec 3 293,5 mln zł w 2013 roku (spadek o 9,9%).

Główne czynniki mające wpływ na osiągnięty wynik finansowy

W 2014 roku Grupa PZU uzyskała wynik brutto na poziomie 3 691,7 mln zł wobec 4 120,5 mln zł w poprzednim roku (spadek o 10,4%). Zysk netto przypadający na akcjonariuszy jednostki dominującej wyniósł 2 967,7 mln zł wobec 3 293,5 mln zł w 2013 roku (spadek o 9,9%).

Z wyłączeniem zdarzeń jednorazowych¹ wynik netto spadł o 3,6% względem ubiegłego roku.

Zysk z działalności operacyjnej za 2014 rok wyniósł 3 913,1 mln zł i był niższy o 267,7 mln zł w stosunku do wyniku za 2013 rok. Zmiana ta była spowodowana w szczególności przez:

• pogorszenie rentowności w segmencie ubezpieczeń masowych w porównaniu do 2013 roku o 310,8 mln zł. Spadek głównie w ubezpieczeniach komunikacyjnych w związku ze wzrostem rezerw szkodowych z lat ubiegłych;
• spadek rentowności w segmencie ubezpieczeń korporacyjnych o 174,4 mln zł. Pogorszenie głównie w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych w efekcie spowolnienia sprzedaży przy jednoczesnym wzroście odszkodowań i świadczeń dla szkód z lat ubiegłych, oraz pozostałych OC i majątkowych w związku z wystąpieniem kilku szkód o wysokiej wartości jednostkowej;
• wyższy wynik netto z działalności inwestycyjnej związany ze wzrostem wyceny instrumentów dłużnych;
• poprawę rentowności w ubezpieczeniach grupowych i indywidualnie kontynuowanych o 215,6 mln zł z wyłączeniem efektu konwersji. Poprawa rentowności głównie na skutek wzrostu portfela oraz spadku szkodowości produktów ochronnych;
• niższe tempo konwersji polis umów wieloletnich na umowy roczne odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typ P o 57,2 mln zł, co przyczyniło się do mniejszego wzrostu wyniku operacyjnego w segmencie ubezpieczeń grupowych i kontynuowanych.

Dodatkowo w sposób istotny na porównywalność wyników rok do roku wpłynęły zdarzenia jednorazowe:

• wyższe wyniki w segmencie ubezpieczeń emerytalnych na skutek reformy OFE (wzrost przychodów na skutek likwidacji i wycofania środków z części dodatkowej Funduszu Gwarancyjnego częściowo skompensowany niższymi przychodami od składek oraz z tytułu zarządzania aktywami);
• dochód w 2013 roku z tytułu objęcia konsolidacją funduszy inwestycyjnych;
• zysk brutto w 2013 roku z tytułu zawarcia ugody z reasekuratorem w zakresie ubezpieczenia Zielona Karta w wysokości 53,2 mln zł (73,3 mln zł zostało ujęte w pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych).

W 2014 roku, w wyniku transakcji zakupu spółek, PZU przejął Link4 (lidera na polskim rynku ubezpieczeń direct ) oraz litewską spółkę Lietuvos Draudimas, łotewską AAS Balta, a także biznes estońskiej spółki Codan Forsikring A/S. Spółki te kontrybuowały do wyniku Grupy PZU od momentu nabycia i przyczyniły się do wyższych względem 2013 roku poziomów poszczególnych pozycji wyniku operacyjnego oraz aktywów i pasywów.

W ramach poszczególnych pozycji wyniku operacyjnego Grupa PZU odnotowała:

• wzrost składki przypisanej brutto do poziomu 16 884,6 mln zł w porównaniu z poprzednim rokiem (wyższa o 2,5%) głównie dzięki rozwojowi działalności na rynkach zagranicznych oraz składce pozyskanej przez Link4. Po uwzględnieniu udziału reasekuratorów i zmiany stanu rezerw składki, składka zarobiona netto wyniosła 16 429,4 mln zł i była o 1,1% wyższa niż w 2013 roku;
• wyższy wynik netto z działalności inwestycyjnej w szczególności na skutek wzrostu wyceny instrumentów dłużnych. Wynik netto na działalności inwestycyjnej wyniósł 2 733,5 mln zł i był o 8,7% wyższy niż w 2013 roku;
• wyższy poziom odszkodowań i wypłaconych świadczeń. Ukształtowały się one na poziomie 11 541,7 mln zł, co oznacza że wzrosły o 3,4% w porównaniu z 2013 rokiem głównie w ubezpieczeniach OC komunikacyjnych w związku ze znacznie wyższym poziomem rezerw szkodowych z lat ubiegłych;
• wyższe koszty akwizycji (wzrost o 131,1 mln zł) związane ze zmianami stawek prowizyjnych w pakietowych ubezpieczeniach komunikacyjnych, wzrostem portfela produktów grupowych ochronnych oraz modyfikacją systemu wynagrodzeń w sieci agencyjnej w segmencie ubezpieczeń indywidualnych;
• wzrost kosztów administracyjnych do poziomu 1 527,7 mln zł względem 1 406,5 mln zł w 2013 roku związany głównie 81 z wyższymi kosztami projektów w tym kosztami wdrożenia strategii, IT oraz kosztami osobowymi i szkoleń z zakresu obsługi Klienta;
• wyższe ujemne saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych w wysokości 370,1 mln zł głównie z tytułu amortyzacji wartości niematerialnych zidentyfikowanych w wyniku transakcji nabycia spółek ubezpieczeniowych.

Dochody

W 2014 roku Grupa PZU zebrała składki brutto o wartości 16 884,6 mln zł, czyli o 2,5% wyższe niż w 2013 roku.

Składki

W 2014 roku Grupa PZU zebrała składki brutto o wartości 16 884,6 mln zł, czyli o 2,5% wyższe niż w 2013 roku. Składały się na nie przede wszystkim:

• składki z tytułu ubezpieczeń na życie opłacane regularnie, stanowiły one 41,6% udziału w ogólnej wartości składki przypisanej brutto (41,9% w 2013 roku). Ich wartość była wyższa o 1,7% w stosunku do poprzedniego roku głównie dzięki rozwojowi ubezpieczeń grupowych ochronnych oraz składce pozyskanej w ubezpieczeniach zdrowotnych;
• składki z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych OC stanowiły 16,2% portfela ubezpieczeń Grupy (17,2% w poprzednim roku). W 2014 roku wartość ich była o 3,1% niższa niż w poprzednim roku, co było efektem spadku cen polis na skutek silnej konkurencji na rynku;
• składki z tytułu ubezpieczeń AC miały 12,1% udziału w całości składki przypisanej brutto Grupy (czyli o 0,2 p.p. mniej niż w poprzednim roku), spadek związany z presją cenową ze strony konkurencji;
• składki z tytułu ubezpieczeń od ognia i szkód majątkowych, przypadało na nie 11,3% składki ogółem, wartość ich wzrosła o 0,1% w stosunku do poprzedniego roku, przede wszystkim z tytułu dosprzedaży ryzyk podstawowych w ubezpieczeniach mieszkaniowych;
• składki z tytułu ubezpieczeń NNW i pozostałych, których udział wynosił 5,5%, czyli wzrósł o 0,5 p.p. w stosunku do 2013 roku. W ramach tej kategorii ubezpieczeń, wzrosła przede wszystkim wartość ubezpieczeń finansowych w związku z udzieleniem dużych gwarancji ubezpieczeniowych oraz wznowieniem wieloletnich kontraktów;
• składki z tytułu ubezpieczeń na życie ze składką jednorazową, gdzie przypis przedstawiał 4,7% całości składki Grupy (wobec 5,1% w 2013 roku). W szczególności zanotowano spadek sprzedaży produktów strukturyzowanych w kanale bancassurance;
• składki pozyskane na Ukrainie i w krajach bałtyckich, ich udział w składce Grupy wynosił 4,2% i wzrósł w porównaniu do 2013 roku w wyniku rozszerzenia działalności w krajach bałtyckich. Z uwagi na fakt, iż składki pozyskane przez nowozakupione spółki zostały uwzględnione w wynikach Grupy od momentu rozpoczęcia konsolidacji (nie za pełny rok), należy oczekiwać dalszego wzrostu udziału tej grupy ubezpieczeń w strukturze składki przypisanej brutto Grupy w kolejnym okresie.

Struktura aktywów Grupy PZU (w %)

Przychody z tytułu prowizji i opłat

W 2014 roku przychody z tytułu prowizji i opłat wniosły 350,8 mln zł do wyniku Grupy PZU, czyli były o 17,2% wyższe niż w poprzednim roku.

Obejmowały one przede wszystkim:

• przychody z tytułu zarządzania aktywami OFE Złota Jesień. Wyniosły one 112,1 mln zł (spadek o 33,5% w porównaniu z 2013 rokiem w wyniku ustawowego przekazania do ZUS części aktywów OFE odpowiadających wartości 51,5% jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunku każdego członka OFE PZU);
• przychody z tytułu likwidacji i wycofania środków z części dodatkowej Funduszu Gwarancyjnego w wysokości 132,3 mln zł związane z ustawowymi zmianami w OFE (efekt jednorazowy);
• przychody i opłaty od funduszy oraz towarzystw funduszy inwestycyjnych w wysokości 67,9 mln zł, czyli o 4,7 mln zł wyższe niż w poprzednim roku głównie dzięki większej sprzedaży jednostek uczestnictwa przez kanał zewnętrzny;
• prowizje z tytułu opłat manipulacyjnych od ubezpieczeń emerytalnych. Osiągnęły one poziom 19,9 mln zł, czyli 40,8% ich wartości z poprzedniego roku. Spadek związany z ustawowym obniżeniem od 1 lutego 2014 roku opłaty od składek z 3,5% do poziomu 1,75%;
• przychody z tytułu opłat dotyczących kontraktów inwestycyjnych na rachunek i ryzyko klienta. Grupa PZU uzyskała z tego tytułu 12,3 mln zł, czyli o 34,7% mniej niż w poprzednim roku. Związane jest to z wycofywaniem się Grupy PZU ze sprzedaży krótkoterminowych produktów na życie i dożycie.

Wynik netto z działalności inwestycyjnej i koszty finansowe W 2014 roku wynik netto z działalności inwestycyjnej Grupy PZU wyniósł 2 733,5 mln zł wobec 2 514,6 mln zł w 2013 roku (wzrost o 8,7%). Do wzrostu wyniku przyczyniły się głównie następujące czynniki:

• spadek rentowności polskich obligacji skarbowych na całej długości krzywej dochodowości w 2014 roku wobec wzrostów w środku i na długim końcu krzywej w ubiegłym roku, który wpłynął na wzrost dochodów z odsetkowych aktywów finansowych o 583,0 mln zł wobec 2013 roku;
• wzrost wyceny nieruchomości inwestycyjnych związany głównie z komercjalizacją nowych projektów deweloperskich;
• wzrost portfela aktywów denominowanych w euro m.in. na skutek emisji własnych dłużnych papierów wartościowych przy jednoczesnym wzroście kursu euro.

Jednocześnie osiągnięto niższe niż w ubiegłym roku wyniki na portfelach akcji do czego przyczyniła się słabsza koniunktura na rynkach kapitałowych (wzrost indeksu WIG o 0,3% w 2014 roku w porównaniu do 8,1% w 2013 roku) związana głównie ze wzrostem awersji do ryzyka w obliczu narastających napięć geopolitycznych.

W 2013 roku ujęto dochód jednorazowy w wysokości 172,7 mln zł z tytułu rozpoczęcia konsolidacji funduszy inwestycyjnych głównie sektora nieruchomości.

W grudniu 2014 roku wartość portfela lokat² Grupy PZU wynosiła 53 958,7 mln zł wobec 51 198,6 mln zł na koniec 2013 roku.

Grupa prowadzi działalność inwestycyjną zgodnie z wymogami ustawowymi przy zachowaniu odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa, płynności i rentowności, dlatego też dłużne skarbowe papiery wartościowe stanowiły ponad 60% portfela lokat zarówno na dzień 31 grudnia 2014 roku jak i 31 grudnia 2013 roku.

Wzrost stanu nieskarbowych instrumentów rynku dłużnego oraz nieruchomości inwestycyjnych wynikał z konsekwentnie wdrażanej polityki lokacyjnej mającej na celu zapewnienie większej dywersyfikacji portfela lokat.

W porównaniu do stanu na koniec poprzedniego roku zmianie uległa struktura walutowa portfela lokat głównie w wyniku:

• wzrostu wartości portfela aktywów denominowanych w euro m.in. na skutek emisji własnych dłużnych papierów wartościowych;
• nabycia prestiżowego portfela nieruchomości logistycznych (cztery parki logistyczne zlokalizowane w Łodzi, Wrocławiu i Gdańsku) za około 140 mln euro;
• objęcia konsolidacją portfeli aktywów nowo nabytych spółek bałtyckich.

Struktura aktywów finansowych (w %)³

Zgodnie ze strategią, planowana jest dalsza dywersyfikacja portfela lokat poprzez zwiększenie udziału długu korporacyjnego oraz udziału aktywów alternatywnych kosztem skarbowych papierów dłużnych, a także rozwój inwestycji w nieruchomości.

Wynik na pozostałych przychodach i kosztach operacyjnych

W 2014 roku saldo pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych było ujemne i wynosiło 370,1 mln zł wobec także ujemnego w 2013 roku na poziomie 220,4 mln zł. Wpływ na poziom tego wyniku miały następujące czynniki:

• zwiększenie pozostałych kosztów operacyjnych nowo zakupionych jednostek w tym głównie z tytułu amortyzacji wartości niematerialnych zidentyfikowanych w wyniku transakcji przejęcia spółek ubezpieczeniowych oraz medycznych w wysokości 87,8 mln zł;
• jednorazowy dochód z tytułu zawarcia ugody z reasekuratorem z 2013 roku (jednorazowy wpływ na pozostałe przychody operacyjne 73,3 mln zł, łączny dodatni wpływ na wynik brutto 53,2 mln zł). Ugoda dotyczyła rozliczenia prowizji reasekuracyjnych Zielonej Karty, na którą w 2011 roku dokonano korekty obniżając wynik tamtego okresu o 91,8 mln.

Odszkodowania i rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe

W 2014 roku wartość netto odszkodowań i świadczeń oraz przyrostu stanu rezerw Grupy PZU wyniosła 11 541,7 mln zł. W stosunku do 2013 roku wartość odszkodowań łącznie ze zmianą stanu rezerw była wyższa o 3,4%.

W 2014 roku wartość netto odszkodowań i świadczeń oraz przyrostu stanu rezerw Grupy PZU wyniosła 11 541,7 mln zł. W stosunku do 2013 roku wartość odszkodowań łącznie ze zmianą stanu rezerw była wyższa o 3,4%. Do wzrostu wartości odszkodowań i świadczeń netto przyczyniły się następujące czynniki:

• niższe tempo konwersji umów wieloletnich na umowy roczne odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typ P (efekt konwersji w 2014 roku przełożył się na uwolnienie 69,9 mln zł rezerw, tj. o 57,2 mln zł mniej niż 2013 roku);
• wzrost portfela ubezpieczeń grupowych ochronnych, w tym zdrowotnych przy niższej szkodowości;
• wyższa szkodowość w ubezpieczeniach OC komunikacyjnych, w szczególności spowodowana znacznie wyższym poziomem rezerw szkodowych z lat ubiegłych;
• wzrost szkodowości w grupie OC pozostałe oraz ubezpieczeń od ognia i innych szkód majątkowych będący efektem wyższego poziomu rezerw szkodowych związanych ze zgłoszeniem kilku szkód o wysokiej wartości jednostkowej;
• wyższy poziom szkód w grupie ubezpieczeń rolnych wywołany czynnikami atmosferycznymi.

Z kolei, na spadek wartości odszkodowań i świadczeń netto miały wpływ:

• obniżenie wskaźnika możliwych indeksacji sum ubezpieczeń przez klientów ubezpieczeń kontynuowanych;
• niższa sprzedaż produktów strukturyzowanych w kanale bancassurance.

Koszty akwizycji i administracyjne

W 2014 roku koszty akwizycji wyniosły 2 147,0 mln zł i wzrosły o 6,5% w stosunku do poziomu z 2013 roku.

W 2014 roku koszty akwizycji wyniosły 2 147,0 mln zł i wzrosły o 6,5% w stosunku do poziomu z 2013 roku. Przyrost ten wynikał głównie z:

• zmian stawek prowizyjnych w komunikacyjnych ubezpieczeniach pakietowych oraz działań prosprzedażowych w kanale sprzedaży multiagnecyjnej głównie w segmencie ubezpieczeń masowych;
• modyfikacji systemu wynagrodzeń w kanale agencyjnym w segmencie ubezpieczeń indywidualnych;
• zwiększenia portfela umów i wysokiej sprzedaży nowych polis w ubezpieczeniach grupowych ochronnych oraz wzrost udziału w portfelu droższych kanałów dystrybucji;
• rozpoczęcia konsolidacji nowozakupionych spółek ubezpieczeniowych.

Koszty administracyjne Grupy w 2014 roku ukształtowały się na poziomie 1 527,7 mln zł, czyli były o 8,6% wyższe w relacji do poprzedniego roku. Na ich poziom wpłynęły następujące czynniki:

• wyższe koszty projektów w tym koszty wdrożenia strategii, IT oraz koszty osobowe i szkoleń z zakresu obsługi Klienta przy jednoczesnym utrzymaniu dwóch systemów – efekt realizowania projektów z lat ubiegłych, które pozwolą na zmianę filozofii zarządzania relacjami z Klientem;
• obowiązkowa dopłata do Funduszu Gwarancyjnego w KDPW przez PTE PZU w kwocie 19,5 mln zł (ustawowa zmiana wymaganego poziomu z 0,1% na 0,3% aktywów netto OFE);
• włączenie do wyników Grupy kosztów administracyjnych ponoszonych przez nowonabyte spółki ubezpieczeniowe.

Struktura aktywów i pasywów

W dniu 31 grudnia 2014 roku suma aktywów Grupy PZU wynosiła 67 572,8 mln zł i była o 7,6% wyższa w porównaniu ze stanem na koniec 2013 roku.

W dniu 31 grudnia 2014 roku suma aktywów Grupy PZU wynosiła 67 572,8 mln zł i była o 7,6% wyższa w porównaniu ze stanem na koniec 2013 roku.

Aktywa

Głównym elementem aktywów Grupy były lokaty (aktywa finansowe oraz nieruchomości komercyjne). Wynosiły one łącznie 58 996,0 mln zł i były wyższe o 4,3% w porównaniu do stanu na koniec poprzedniego roku. Przedstawiały one 87,3% sumy bilansowej Grupy, wobec 90,1% na koniec 2013 roku. Wzrost wartości lokat związany był w szczególności z:

• wyższą wyceną odsetkowych aktywów finansowych;
• rozpoczęciem konsolidacji nowozakupionych spółek ubezpiczeniowych. Należności Grupy PZU, w tym należności z tytułu kontraktów ubezpieczeniowych, ukształtowały się na poziomie 3 068,8 mln zł i stanowiły 4,5% aktywów. Dla porównania, na koniec 2013 roku wynosiły 2 672,0 mln zł (4,3% aktywów Grupy), a ich wzrost wynikał w głównej mierze z rozpoczęcia konsolidacji nowozakupionych spółek ubezpieczeniowych i dotyczył przede wszystkim należności od ubezpieczających.
   

Struktura aktywów Grupy PZU (w %)

Należności Grupy PZU, w tym należności z tytułu kontraktów ubezpieczeniowych, ukształtowały się na poziomie 3 068,8 mln zł i stanowiły 4,5% aktywów. Dla porównania, na koniec 2013 roku wynosiły 2 672,0 mln zł (4,3% aktywów Grupy), a ich wzrost wynikał w głównej mierze z rozpoczęcia konsolidacji nowozakupionych spółek bezpieczeniowych i dotyczył przede wszystkim należności od ubezpieczających.

Aktywa trwałe w postaci wartości niematerialnych i prawnych, wartości firmy oraz rzeczowych aktywów trwałych zostały wykazane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w wysokości 2 656,0 mln zł. Stanowiły one 3,9% aktywów. Ich saldo wzrosło w 2014 roku ponad dwukrotnie w porównaniu do 2013 roku głównie z uwagi na rozpoczęcie konsolidacji nowonabytych spółek ubezpieczeniowych i medycznych w tym:

• wyliczenie wartości firmy w wysokości 777,0 mln zł;
• zidentyfikowanie nowych wartości niematerialnych takich jak znak towarowy, bieżąca wartość czynnych polis, relacje z klientami oraz relacje z brokerami niewykazywanych do tej pory przez spółki.

Na dzień 31 grudnia 2014 roku Grupa PZU posiadała 324,0 mln zł środków pieniężnych i ich ekwiwalentów (0,5% aktywów). Rok wcześniej wartość ich ukształtowała się na poziomie 569,2 mln zł.

Wzrost o 427,7 mln zł w kategorii aktywa przeznaczone do sprzedaży wynika transakcji sprzedaży PZU Litwa.

Pasywa

Na koniec 2014 roku głównym składnikiem pasywów Grupy PZU były rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe. Osiągnęły one wartość 40 166,9 mln zł, co stanowiło 59,4% pasywów. Ich udział w sprawozdaniu z sytuacji finansowej nie zmienił się w porównaniu do ubiegłego roku, natomiast wartościowo wzrosły o 2 842,5 mln zł w szczególności ze względu na:

• wyższe rezerwy szkodowe w ubezpieczeniach komunikacyjnych w segmencie ubezpieczeń masowych i korporacyjnych;
• rozwój produktów typu unit-linked (sprzedaż i wysoki wynik inwestycyjny) oraz portfela ubezpieczeń kontynuowanych;
• rozpoczęcie konsolidacji nowozakupionych spółek (wpływ na poziom rezerw techniczno-ubezpieczeniowych Grupy PZU 1 256,3 mln zł.

Wartość kontraktów inwestycyjnych wyniosła 1 108,1 mln zł wobec 2 121,0 mln zł na koniec 2013 roku. Spadek ten w szczególności wynikał z wypłat z tytułu dożycia kolejnych transz w krótkoterminowych produktach na życie i dożycie o charakterze inwestycyjnym, głównie w kanale bancassurance. W efekcie ich udział w strukturze pasywów obniżył się z 3,4% na koniec 2013 roku do 1,6% na koniec grudnia 2014 roku.

Na koniec 2014 roku kapitały własne osiągnęły wartość 13 167,6 mln zł i ukształtowały się na poziomie zbliżonym do końca 2013 roku (wzrost o 0,3%). Wzrost skonsolidowanych kapitałów własnych wynikający z wyniku netto za 2014 rok w wysokości 2 967,6 mln zł został skompensowany dywidendą w wysokości 2 936,0 mln zł.

Struktura pasywów Grupy PZU (w %)

Na koniec 2014 roku kapitały własne osiągnęły wartość 13 167,6 mln zł i ukształtowały się na poziomie zbliżonym do końca 2013 roku (wzrost o 0,3%). Wzrost skonsolidowanych kapitałów własnych wynikający z wyniku netto za 2014 rok w wysokości 2 967,6 mln zł został skompensowany dywidendą w wysokości 2 936,0 mln zł.

WWW.PZU.PL/RELACJE-INWESTORSKIE/AKCJE-PZU-NA-GPW/ DYWIDENDA

Rachunek przepływów pieniężnych

Przepływy pieniężne netto na koniec 2014 roku osiągnęły wartość -282,6 mln zł i zmalały o 595,4 mln zł w porównaniu do ubiegłego roku m.in. ze względu na niższe wpływy z tytułu kontraktów inwestycyjnych.

Pozycje pozabilansowe

W ramach umów o linię gwarancyjną z 2013 roku zawartej pomiędzy PZU i PZU Życie a Bankiem Millennium SA, bank udziela gwarancji bankowych (wadialnych i należytego wykonania umowy) spółkom w postępowaniach przetargowych na usługi ubezpieczeniowe.

Linie gwarancyjne wynoszą odpowiednio 15 i 10 mln zł a otwarte są na okres jednego roku przy czym może zostać przedłużona na okres kolejnego roku. Na dzień 31 grudnia 2014 roku w ramach linii obowiązujących od 21 października 2014 roku do 20 października 2015 roku czynne były 79 gwarancje o łącznej wartości 7,1 mln zł.

Zaciągnięte i udzielone kredyty i pożyczki

Na koniec 2014 roku Grupa PZU posiadała zobowiązania z tytułu emisji własnych dłużnych papierów wartościowych w wysokości 500 mln euro (2 127,5 mln zł). Na koniec roku 2014 saldo zaciągniętych kredytów w Grupie PZU wynosiło 219,5 mln zł, w tym: Grupa Armatura 83,9 mln zł oraz spółki specjalnego przeznaczenia dla funduszy nieruchomości: PH3 Sp z o.o. SKA 62,7 mln zł oraz PORTFEL PB2 Sp. z o.o. 76,1 mln zł. Na koniec 2013 roku saldo zaciągniętych kredytów w Grupie Armatura wynosiło 88,5 mln zł. Wszystkie kredyty zostały udzielone na warunkach rynkowych. Saldo zaciągniętych pożyczek na koniec 2014 roku wynosiło 54,0 mln zł i dotyczyło zobowiązań PZU SFIO Universum.

Udział segmentów branżowych w tworzeniu wyniku

Na potrzeby zarządzania Grupą PZU, zostały wyodrębnione następujące segmenty branżowe:

• ubezpieczenia korporacyjne (majątkowe i pozostałe osobowe) – segment ten obejmuje szeroki zakres produktów ubezpieczeń majątkowych, odpowiedzialności cywilnej i komunikacyjnych, dostosowanych do potrzeb klienta i z indywidualną wyceną ryzyka oferowanych przez PZU oraz Link4 dużym podmiotom gospodarczym;
• ubezpieczenia masowe (majątkowe i pozostałe osobowe) – składają się na niego produkty ubezpieczeń majątkowych, wypadkowych, odpowiedzialności cywilnej i komunikacyjnych. PZU oraz Link4 świadczy je klientom indywidualnym oraz podmiotom z sektora małych i średnich firm;
• ubezpieczenia na życie: grupowe i indywidualnie kontynuowane – PZU Życie oferuje je grupom pracowników i innym grupom formalnym (np. związkom zawodowym). Do umowy ubezpieczenia przystępują osoby pozostające w stosunku prawnym z ubezpieczającym (np. pracodawcą, związkiem zawodowym) oraz ubezpieczenia indywidualnie kontynuowane, w których ubezpieczający nabył prawo do indywidualnej kontynuacji ubezpieczenia w fazie grupowej. Obejmuje on następujące rodzaje ubezpieczeń: ochronne, inwestycyjne (niebędące jednak kontraktami inwestycyjnymi) oraz zdrowotne;
• indywidualne ubezpieczenia na życie – PZU Życie świadczy je klientom indywidualnym. Umowa ubezpieczenia dotyczy konkretnego ubezpieczonego, który podlega indywidualnej ocenie ryzyka. Są to ubezpieczenia ochronne, inwestycyjne (niebędące kontaktami inwestycyjnymi) i zdrowotne;
• inwestycje – jest to działalność inwestycyjna prowadzona ze środków własnych Grupy PZU, rozumianych jako nadwyżka lokat nad rezerwami techniczno-ubezpieczeniowymi w wiodących spółkach Grupy PZU (PZU i PZU Życie) oraz nadwyżka dochodów wypracowanych z lokat PZU i PZU Życie odpowiadających wartości rezerw techniczno - ubezpieczeniowych dla produktów ubezpieczeniowych o charakterze nieinwestycyjnym ponad stopę wolną od ryzyka. Ponadto, segment inwestycje obejmuje dochody z innych wolnych środków finansowych w Grupie PZU;
• ubezpieczenia emerytalne – działalność prowadzona przez PTE PZU;
• segment Ukraina – obejmuje zarówno ubezpieczenia majątkowe i pozostałe osobowe oraz na życie;
• segment kraje bałtyckie – ubezpieczenia majątkowe i pozostałe osobowe oraz na życie świadczone na terenie Litwy, Łotwy i Estonii;
• kontrakty inwestycyjne – składają się na nie produkty PZU Życie nietransferujące istotnego ryzyka ubezpieczeniowego i niespełniające definicji kontraktu ubezpieczeniowego. Są to niektóre produkty z gwarantowaną stopą zwrotu oraz niektóre produkty w formie ubezpieczeniowego produktu kapitałowego – unit-linked;
• pozostałe – obejmują jednostki objęte konsolidacją i niezakwalifikowane do żadnego segmentu powyżej.

Ubezpieczenia korporacyjne

W 2014 roku segment ubezpieczeń korporacyjnych osiągnął 217,1 mln zł zysku z działalności operacyjnej, czyli o 44,5% mniej niż w poprzednim roku. W 2014 roku ujemny wpływ na wynik miała transakcja przejęcia Link4, który kontrybuował do wyniku segmentu od momentu nabycia i przyczynił się do wyższych względem 2013 roku poziomów poszczególnych składowych wyniku operacyjnego. Po wyłączeniu efektu tej zmiany, w 2014 roku zysk na działalności operacyjnej segmentu korporacyjnego wyniósł 219,5 mln zł.

Na poziom wyniku tego segmentu w 2014 roku wpływ miały przede wszystkim następujące czynniki:

• spadek składki zarobionej o 6,0% przy jednoczesnym wzroście składki przypisanej brutto o 5,2% w stosunku do 2013 roku. W 2014 roku wzrosła sprzedaż głównie w grupie ubezpieczeń OC ogólne (wzrost o 65,6 mln zł) jako efekt pozyskania kilku strategicznych klientów oraz zawarcia kontraktów na okres dłuższy niż jeden rok. Trudna sytuacja na rynku ubezpieczeń podmiotów gospodarczych i spadek cen przełożyły się na, obserwowaną już w roku ubiegłym, większą skłonność do zawierania kontraktów wieloletnich. Dodatkowo, ukierunkowanie struktury sprzedaży na rozwijanie aktywności w biznesie tzw. średniego i dużego biznesu korporacyjnego dało efekty w postaci wzrostu składki oraz znacząco zwiększonej liczby ubezpieczeń. Ponadto, w ubezpieczeniach finansowych (wzrost o 59,1 mln zł, w tym udział Link4 to 1,5 mln zł) udzielono kilku dużych gwarancji ubezpieczeniowych. Wzrost składki przypisanej został częściowo zniwelowany spadkiem sprzedaży w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych (spadek o 29,5 mln zł) będący efektem silnej konkurencji cenowej.
• łączna wartość odszkodowań i świadczeń netto wyniosła 964,0 mln zł i była o 109,9 mln zł wyższa w porównaniu z poprzednim rokiem. Odszkodowania i świadczenia ubezpieczeniowe netto w roku 2014 w stosunku do roku 2013 wzrosły o 12,9% co przy spadku składki zarobionej netto o 6,0% oznacza pogorszenie wskaźnika szkodowości o 11,0 p.p. Wzrost odnotowano głównie w grupie pozostałych ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych (o 16,6%) jako efekt wystąpienia kilku szkód o wysokiej wartości jednostkowej, w szczególności w ubezpieczeniach różnych strat finansowych oraz w ubezpieczeniach obejmujących szkody rzeczowe i powodowane żywiołami. W zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych pomimo spadku częstości szkód odnotowano wzrost poziomu odszkodowań i świadczeń (o 10,6% w ujęciu rok do roku) będący wynikiem wyższej średniej wypłaty oraz wzrostu rezerw na szkody osobowe. W 2014 roku wskaźnik szkodowości portfela ubezpieczeń korporacyjnych wyniósł 65,9% wobec 54,9% w roku ubiegłym.
• spadek dochodów z lokat alokowanych do segmentu według cen transferowych, dochody te wyniosły 136,5 mln zł i były o 2,6% niższe niż w poprzednim roku. Spadek ten wynikał głównie z niższego poziomu rynkowych stóp procentowych, w oparciu o które oblicza się dochody portfeli replikujących zobowiązania ubezpieczeniowe;
• wzrost kosztów akwizycji o 6,0 mln zł tj. 2,0 % w porównaniu do 2013 rok wynikał głównie z wyższego poziomu pośrednich kosztów akwizycji oraz prowizji z reasekuracji czynnej częściowo kompensowany przez zwiększenie aktywowanych kosztów akwizycji dla umów wieloletnich;
• wzrost kosztów administracyjnych do poziomu 125,1 mln zł tj. o 8,0 % w porównaniu z rokiem ubiegłym jako efekt realizacji projektów mających na celu zmianę filozofii zarządzania relacjami z klientem oraz usprawnienia kluczowych procesów obsługowych, które w długoterminowej perspektywie mają zapewnić wzrost efektywności sieci sprzedaży.

Ubezpieczenia masowe

W 2014 roku zysk z działalności operacyjnej w segmencie ubezpieczeń masowych wyniósł 756,5 mln zł (spadek o 29,1% w stosunku do poprzedniego roku). W 2014 roku ujemny wpływ na wynik miała transakcja przejęcia Link4, który kontrybuował do wyniku segmentu od momentu nabycia i przyczynił się do wyższych względem 2013 roku poziomów poszczególnych składowych wyniku operacyjnego. Po wyłączeniu efektu tej zmiany, w 2014 roku zysk na działalności operacyjnej segmentu korporacyjnego wyniósł 771,0 mln zł.

Na poziom wyniku tego segmentu w 2014 roku wpływ miały przede wszystkim następujące czynniki:

• składka przypisana brutto wyniosła 6 569,5 mln zł, tj. wzrosła o 0,5 % w porównaniu z rokiem ubiegłym (po wyłączeniu Link4 spadek o 1,4 %). W tym o 1,1 % była niższa składka z tytułu ubezpieczeń komunikacyjnych jako efekt presji cenowej ze strony konkurencji. Efekt został częściowo zniwelowany przez wyższą sprzedaż ubezpieczeń od szkód spowodowanych siłami natury (wzrost o 23,5 mln zł) oraz ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej ogólnej o 18,8 mln zł - głównie ubezpieczeń mieszkań w wyniku dosprzedaży ryzyka podstawowego (ruchomości do nieruchomości i odwrotnie) i OC jako ryzyka dodatkowego. Składka zarobiona wyniosła 6 563,0 mln zł i była wyższa o 0,2% w porównaniu z rokiem ubiegłym co jest w dużej mierze efektem rozpoznania w wynikach 2014 roku składki pochodzącej z Link4 (po wyłączeniu Link4 spadek składki zarobionej o 1,6 p.p.);
• dochody z lokat alokowane według cen transferowych do segmentu ubezpieczeń masowych wyniosły 562,8 mln zł (wzrost o 1,1% w porównaniu z poprzednim rokiem);
• odszkodowania i świadczenia, ukształtowały się na poziomie 4 363,4 mln zł, tj. wzrosły o 4,1% w relacji do 2013 roku (po wyłączeniu Link4 wzrost o 1,9%). Do pogorszenia się wyników względem roku ubiegłego przyczynił się wyższy poziom odszkodowań i świadczeń w grupie ubezpieczeń komunikacyjnych w głównej mierze determinowany wzrostem rezerw szkodowych na poczet szkód osobowych w tym roszczeń o zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych zgodnie z art. 448 k.c. do szkód sprzed 3 sierpnia 2008 roku (uzasadnienie do wyroku Sądu Najwyższego 2014 roku – sygn. III CZP 2/14). Dodatkowo, negatywny wpływ miał wyższy niż w roku ubiegłym poziom szkód powodowanych siłami natury w ubezpieczeniach rolnych (głównie przymrozki). Niekorzystne zdarzenia zostały częściowo zniwelowane przez niższy poziom szkód o charakterze masowym w ubezpieczeniach majątkowych oraz niski poziom szkód o wysokiej wartości jednostkowej.
• koszty akwizycji zamknęły się kwotą 1 238,9 mln zł, czyli były wyższe o 8,5% w porównaniu do poniesionych w roku ubiegłym. Wzrosły przede wszystkim koszty bezpośrednie, głównie jako efekt zmiany stawek prowizyjnych w komunikacyjnych ubezpieczeniach pakietowych;
• koszty administracyjne, które wyniosły 617,5 mln zł i wzrosły o 12,9% w relacji do 2013 roku. Wyższe koszty były konsekwencją realizacji projektów mających na celu zmianę filozofii zarządzania relacjami z Klientem (Klientocentryczność). Wzrost dotyczy głównie kosztów informatycznych oraz osobowych i szkoleń z zakresu obsługi.

Dodatkowo, w sposób istotny na porównywalność wyników wpłynęło zdarzenie jednorazowe z 2013 roku tj. jednorazowy zysk brutto z tytułu zawarcia ugody z reasekuratorem w zakresie ubezpieczenia Zielona Karta w wysokości 53,2 mln zł z czego 73,3 mln zł zostało ujęte w prowizjach reasekuracyjnych i udziałach w zysku.

Ubezpieczenia grupowe i indywidualnie kontynuowane

Wynik na działalności operacyjnej segmentu ubezpieczeń grupowych i indywidualnie kontynuowanych wyniósł 1 761,8 mln zł i był o 9,9% wyższy niż w poprzednim roku. Główne źródła wyniku to:

• składka przypisana brutto była na poziomie 6 539,1 mln zł, czyli wyższa o 1,9% niż w poprzednim roku. Z uwagi na wycofanie się z oferowania krótkoterminowych ubezpieczeń na życie i dożycie ze składką jednorazową, była to w całości składka opłacana regularnie. W 2014 roku utrzymał się stabilny trend wzrostowy w wyniku: rozwoju ubezpieczeń grupowych ochronnych (wzrost średniej składki i liczby ubezpieczonych, w tym z tytułu nowej sprzedaży), dosprzedaży ubezpieczeń dodatkowych oraz podwyższania sumy ubezpieczenia w produktach indywidualnie kontynuowanych, pozyskania składki w ubezpieczeniach zdrowotnych zawieranych w formie grupowej (nowi klienci w ubezpieczeniach ambulatoryjnych oraz rozwój produktów lekowych);
• dochody z lokat – obejmujące dochody alokowane według cen transferowych oraz dochody z produktów o charakterze inwestycyjnym – wyniosły 713,3 mln zł, czyli zmniejszyły się o 3,0% głównie w wyniku spadku dochodów alokowanych według cen transferowych jako efekt niższego poziomu rynkowych stóp procentowych, w oparciu o które oblicza się dochody portfeli replikujących zobowiązania ubezpieczeniowe;
• odszkodowania i świadczenia ubezpieczeniowe netto zamknęły się kwotą 4 499,4 mln zł (wzrost o 4,6%). Główną przyczyną był transfer aktywów z polisy PPE pracowników PZU do PPE prowadzonego przez TFI PZU (141,3 mln zł, kompensowane zmianą rezerwy matematycznej – neutralny wpływ na wynik) oraz dodatkowo wzrost portfela produktów ochronnych grupowych w tym zdrowotnych. Jednoczesny spadek szkodowości produktów ochronnych w wyniku spadku częstości zdarzeń z tytułu zgonu w stosunku do 2013 roku - potwierdzone danymi GUS o wzroście liczby zgonów w Polsce w styczniu 2013 roku;
• przyrost innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym wyniósł 70,3 mln zł. Wzrost rezerw był o 200,6 mln zł niższy w porównaniu z poprzednim rokiem. Główna przyczyna to spadek rezerwy matematycznej w produkcie III filaru emerytalnego PPE wobec wzrostu w roku ubiegłym będący efektem transferu aktywów z polisy pracowników PZU do TFI PZU. Dodatkowo PZU Życie w ramach corocznego ustalania wskaźnika możliwych indeksacji sum ubezpieczenia klientów w ubezpieczeniach kontynuowanych podjął decyzję o obniżeniu tego wskaźnika w związku z niskimi rynkowymi stopami procentowymi oraz niskim poziomem inflacji. Wpłynęło to pozytywnie na poziom rezerw technicznoubezpieczeniowych w tym portfelu. Również w krótkoterminowych produktach na życie i dożycie w kanale bancassurance miał miejsce spadek rezerwy wobec niewielkiego wzrostu w roku ubiegłym – dożycie kolejnych transz produktu przy braku sprzedaży nowych umów. Ponadto na wielkość rezerw wpływ miało mniejsze tempo konwersji polis umów wieloletnich na roczne umowy odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typ P. W rezultacie, uwolnionych zostało 69,9 mln zł rezerw, czyli o 57,2 mln zł mniej niż w ciągu 2013 roku;
• koszty akwizycji ukształtowały się na poziomie 356,6 mln zł, tj. wzrosły o 10,5%. Czynnikami determinującymi wzrost bezpośrednich i pośrednich kosztów akwizycji w ubezpieczeniach grupowych ochronnych był wyższy portfel umów oraz wzrost udziału w portfelu kanałów brokerskiego i agencyjnego, a w przypadku ubezpieczeń bankowych również zmiany warunków umowy;
• koszty administracyjne segmentu wyniosły 543,0 mln zł i utrzymany został poziom ubiegłoroczny;
• poprawa rok do roku wyniku w pozycji pozostałe przychody i koszty o 87,7 mln zł wynika z braku w 2014 roku odpisu na fundusz prewencyjny (eliminowany na poziomie wyniku skonsolidowanego) oraz niższych kosztów związanych z finansowaniem składki przez PZU Życie (mniejsza sprzedaż ubezpieczeń dodatkowych do ubezpieczeń indywidualnie kontynuowanych na warunkach promocyjnych). Po wyłączeniu z wyniku segmentu efektu jednorazowego związanego z niższym efektem konwersji umów długoterminowych na kontrakty odnawialne w ubezpieczeniach grupowych typu P, w 2014 roku zysk z działalności operacyjnej segmentu wyniósł 1 692,0 mln zł wobec 1 476,3 mln zł w 2013 roku (wzrost o 14,6%). Główne przyczyny to wzrost portfela przy jednoczesnym spadku szkodowości produktów ochronnych.

Ubezpieczenia indywidualne

W 2014 roku wynik operacyjny segmentu indywidualnych ubezpieczeń na życie wyniósł 162,8 mln zł, czyli był o 16,4% wyższy niż w poprzednim roku. Główne czynniki kształtujące poziom wyniku z działalności operacyjnej segmentu to:

• składka przypisana brutto wyniosła 1 268,6 mln zł i była o 4,6% niższa niż w poprzednim roku. Zadecydowała o tym: znacznie niższa niż w ubiegłym roku sprzedaż produktu strukturyzowanego we współpracy z Bankiem Handlowym, wycofanie ze sprzedaży produktu oszczędnościowego z elementem ochronnym o składce regularnej Plan na Życie oraz spadek poziomu zasileń rachunków w produkcie IKE. Pozytywna jest zmiana rok do roku przypisu składki z produktów ochronnych we własnych kanałach sprzedaży (wysoka nowa sprzedaż oraz wprowadzenie nowego dodatku Pomoc od Serca oraz wyższa niż w poprzednim roku sprzedaż produktu strukturyzowanego Świat Zysków;
• dochody z lokat składają się z dochodów alokowanych według cen transferowych oraz z dochodów z produktów o charakterze inwestycyjnym. W segmencie ubezpieczeń indywidualnych wzrosły one rok do roku o 4,8 mln zł do poziomu 326,7 mln zł głównie ze względu na wyższy poziom aktywów bankowych produktów typu u nit-linked . Dochody alokowane według cen transferowych pozostały na zbliżonym poziomie;wartość odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych netto ukształtowała się na poziomie 638,8 mln zł, tj. przyrosły one o 1,9% w porównaniu z 2013 rokiem. Do ich wzrostu przyczynił się wyższy poziom wypłat z tytułu dożycia w produktach strukturyzowanych zarówno w kanale bancassurance jak i własnym (zapadanie kolejnych transz produktów) oraz zwiększenie wartości wykupów w bankowych produktach typu unit-linked (wzrost wielkości portfela rok do roku). Oba efekty miały neutralny wpływ na wynik – kompensowane są adekwatną zmianą rezerwy matematycznej. Wzrosty te częściowo kompensowane były niższymi niż przed rokiem wykupami z IKE oraz spadkiem wypłat z tytułu dożycia w polisach portfela indywidualnego na życie i dożycie zawartych w latach 90-tych (wygasający portfel);
• niższy niż w roku ubiegłym wzrost stanu innych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych na udziale własnym. Przyrosły one o 611,1 mln zł, czyli o 101,3 mln zł mniej niż w 2013 roku. Niższy przyrost wiązał się ze spadkami rezerw w bankowych produktach strukturyzowanych (wobec wzrostu w roku ubiegłym) jako skutek mniejszej niż przed rokiem sprzedaży tych produktów przy jednoczesnym wzroście poziomu wypłat z tytułu dożycia polis. Podobny efekt obserwowany był w produktach typu unit-linked;
• wzrost kosztów akwizycji. Wyniosły one 126,4 mln zł (wzrost o 15,5% w stosunku do 2013 roku). Powodem był przede wszystkim wzrost kosztu prowizji sieci agencyjnej jako efekt modyfikacji systemu wynagrodzeń, który przyczynił się jednocześnie do wyższego wolumenu nowej sprzedaży produktów ochronnych, a w przypadku ubezpieczeń typu unit-linked w kanale bancassurance również zmiany warunków umowy. Niższa prowizja sprzedażowa na skutek wycofania ze sprzedaży produktu oszczędnościowego z elementem ochronnym o składce regularnej Plan na Życie oraz ograniczonego poziomu współpracy z Bankiem Handlowym kompensowała wcześniej wymienione efekty;
• koszty administracyjne w segmencie ukształtowały się na poziomie ubiegłego roku;
• zmiany w kategorii pozostałe przychody i koszty (niższy o 9,4 mln zł koszt) w efekcie braku w bieżącym roku odpisu na fundusz prewencyjny (eliminowany na poziomie wyniku skonsolidowanego).

Inwestycje

Dochody segmentu inwestycje stanowią działalność inwestycyjną w zakresie środków własnych Grupy PZU rozumianych jako nadwyżka lokat nad rezerwami techniczno- ubezpieczeniowymi w wiodących spółkach Grupy PZU (PZU i PZU Życie) powiększona o nadwyżkę dochodów osiągniętą ponad stopę wolną od ryzyka z inwestycji odpowiadających wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych PZU i PZU Życie w produktach o charakterze nieinwestycyjnym.

Ponadto, segment inwestycje obejmuje dochody z innych wolnych środków finansowych w Grupie PZU.

Dochody z działalności operacyjnej segmentu inwestycje (wyłącznie operacje na zewnątrz) wyniosły 578,9 mln zł i były o 35,4% niższe niż w 2013 roku. Był to głównie jednorazowy efekt rozpoczęcia konsolidacji w 2013 roku.

Ubezpieczenia emerytalne

W 2014 roku zysk z działalności operacyjnej segmentu ubezpieczeń emerytalnych wyniósł 203,5 mln zł, czyli wzrósł o 48,1% w porównaniu do 2013 roku. Źródła wyniku operacyjnego to:

• przychody z tytułu prowizji i opłat, które ukształtowały się na poziomie 270,6 mln zł, tj. wzrosły o 23,9% w porównaniu z poprzednim rokiem. Zmiana ta wynikała z:
   
• ustawowego wycofania środków z części dodatkowej Funduszu Gwarancyjnego w kwocie 132,3 mln zł; 
• niższego wynagrodzenia za zarządzanie o 58,3 mln zł, będącego wynikiem przeniesienia w dniu 3 lutego 2014 roku części aktywów OFE do ZUS;  
• spadku o 28,8 mln zł przychodów z tytułu opłat od składek m.in. w związku z obniżeniem od 1 lutego 2014 roku opłaty od składek z 3,5% do poziomu 1,75%; 
• nadpłaty środków w Funduszu Gwarancyjnym w KDPW w kwocie 5,3 mln zł w wyniku niższych aktywów netto OFE PZU na koniec IV kwartału 2014 roku;
• wzrostu o 1,9 mln zł przychodów z tytułu rachunku rezerwowego. 

• koszty akwizycji zamknęły się kwotą 6,3 mln zł, tj. były o 62,2% niższe niż w poprzednim roku. Wynikało to ze zmniejszenia kosztów wynagrodzenia prowizyjnego w związku z zakończeniem w 2013 roku rozliczania w czasie kosztów prowizji od umów zawartych do 31 stycznia 2010 roku;
• koszty administracyjne wyniosły 72,8 mln zł, czyli były o 6,5% niższe niż w poprzednim roku. Spadły przede wszystkim koszty prowadzenia rejestrów członków funduszy o 15,1 mln zł, w związku z obniżeniem od 1 lutego 2014 roku stawki za obsługę rachunków członków OFE PZU, a także rezygnacją z wynagrodzenia dodatkowego dla agenta transferowego, w związku ze spełnieniem założeń dotyczących podniesienia jakości świadczonych usług. Zmniejszeniu uległy opłaty ZUS od składek przekazywanych do OFE o 6,2 mln zł w związku z ustawowymi zmianami dotyczącymi wysokości opłaty i poziomu składek. Spadek kosztów osobowych o 1,7 mln zł wynikał z niższego poziomu zatrudnienia oraz ze zmiany systemu wynagrodzeń. Ponadto, wzrosły koszty obowiązkowych dopłat do Funduszu Gwarancyjnego w KDPW o 19,5 mln zł (głównie efekt zmiany wymaganego poziomu z 0,1% na 0,3% aktywów netto OFE).

Ukraina

Z uwagi na znaczącą deprecjację waluty na Ukrainie, przyjęto zasadę aby dane w tym segmencie zaprezentować w walucie, w jakiej spółki raportują.

Segment Ukraina zakończył 2014 rok z zyskiem z działalności operacyjnej na poziomie 9,0 mln hrywien, wobec 40,4 mln hrywien w poprzednim roku.

Zmiana wyniku segmentu była efektem:

• przyrostu składki przypisanej brutto – wyniosła ona 658,2 mln hrywien i wzrosła w stosunku do roku poprzedniego o 25,6%. Odnotowano lepszą sprzedaż Zielonej Karty (podwyżki taryf) oraz ubezpieczeń wypadkowych. Biorąc pod uwagę deprecjację waluty, przypis składki wykazał tendencję odwrotną (spadek o 30,1 mln zł);
• wzrostu wyniku netto z działalności inwestycyjnej – segment osiągnął z tego tytułu 155,7 mln hrywien, czyli o 148,2% więcej niż w 2013 roku. Korzystny wpływ na ich poziom miało podniesienie się bazy płynnych aktywów oraz dodatnie różnice kursowe, w szczególności w ubezpieczeniach na życie oferowanych głównie w walucie;
• znacznego przyrostu odszkodowań i świadczeń – wyniosły one 357,8 mln hrywien, tj. były wyższe o 71,9% niż w poprzednim roku. Przy czym wzrost związany był przede wszystkim z przyrostem rezerw w spółce ubezpieczeń na życie, który wyniósł 132,7 mln hrywien. W 2014 roku spółka majątkowa zanotowała odszkodowania na poziomie 155,5 mln hrywien, tj. o 6,7% wyższe niż w poprzednim roku;
• wzrostu kosztów akwizycji – ukształtowały się one na poziomie 197,7 mln hrywien wobec 160,7 mln hrywien w poprzednim roku. Ich poziom wynikał ze wzrostu przypisu składki z ubezpieczeń majątkowych, komunikacyjnych i turystycznych charakteryzujących się wyższymi obciążeniami prowizyjnymi;
• wzrostu kosztów administracyjnych – ukształtowały się one na poziomie 106,7 mln hrywien. Dla porównania, w 2013 roku koszty administracyjne segmentu wynosiły 92,4 mln hrywien. Jednocześnie współczynnik kosztów administracyjnych liczony od składki zarobionej netto uległ nieznacznej poprawie i wyniósł 20,7% (spadek o 0,3 p.p. w porównaniu do roku poprzedniego).

W walucie sprawozdawczej składka przypisana wyniosła 173,6 mln zł i była niższa o 14,8% w porównaniu do roku ubiegłego. Wynik brutto segmentu spadł do poziomu 9,3 mln zł (z 15,6 mln zł w 2013 roku). Słabsze wyniki segmentu były spowodowane niższymi dochodami z lokat w ubezpieczeniach majątkowych przy wskaźniku mieszanym zbliżonym do poprzedniego roku oraz silnej deprecjacji waluty.

Kraje bałtyckie

W związku z nabyciem nowych spółek w regionie dane dla tego segmentu za 2014 roku obejmują dane wszystkich, również nowozakupionych, spółek. Natomiast za 2013 rok zaprezentowane zostały wyłącznie dane spółek: majątkowej i życiowej (PZU Litwa i PZU Litwa Życie) dotychczas podlegających konsolidacji.

Z tytułu działalności w krajach bałtyckich, Grupa PZU wygenerowała w 2014 roku 16,3 mln zł straty operacyjnej wobec 0,9 mln zł zysku operacyjnego w poprzednim roku. Wynik brutto był ujemny i wyniósł minus 32,1 mln zł. Głównym czynnikiem zanotowanych strat były koszty jednorazowe związane z nabyciem a następnie połączeniem spółek w ramach Grupy PZU.

Wynik ten ukształtował się pod wpływem następujących czynników:

• wzrostu składki przypisanej brutto. Wyniosła ona 536,5 mln zł, w tym obejmowała 226,0 mln zł nie konsolidowanych w 2013 roku spółek. Dla porównania, w 2013 roku składka przypisana segmentu ukształtowała się na poziomie 262,3 mln zł. W ubezpieczeniach majątkowych i pozostałych osobowych, nie uwzględniając nowonabytych spółek, największy wzrost sprzedaży odnotowano w ubezpieczeniach majątkowych (wzrost o 26,3%) oraz komunikacyjnych (wzrost o 18,8%). Natomiast w ubezpieczeniach na życie największy wzrost sprzedaży odnotowano w tradycyjnych ubezpieczeniach na życie, które wzrosły o 30,3% w porównaniu z poprzednim rokiem oraz ubezpieczeniach typu unit-linked (wzrost o 4,6% w porównaniu do roku poprzedniego);
• wzrostu wyniku netto z działalności inwestycyjnej. W 2014 roku wynik wyniósł 14,6 mln zł i był o 124,5% wyższy niż w poprzednim roku;
• wzrostu odszkodowań i świadczeń netto. Osiągnęły one poziom 312,2 mln zł, przy czym udział odszkodowań i świadczeń spółek nie konsolidowanych w roku ubiegłym w odszkodowaniach i świadczeniach razem wyniósł 42,9%. Prezentowana w poprzednim roku spółka ubezpieczeń majątkowych, na skutek wzrostu rezerw, odnotowała przyrost wartości odszkodowań i świadczeń o 28,5%, było to przede wszystkim efektem intensywnego rozwoju oddziałów na rynkach estońskim i łotewskim. Natomiast w ubezpieczeniach na życie wartość odszkodowań była o 26,6% wyższa niż w poprzednim roku z uwagi na wzrost rezerw technicznych (obniżono stopę techniczną);
• przyrostu kosztów akwizycji. Wydatki segmentu na ten cel wyniosły 115,4 mln zł, w tym 41,3 mln zł stanowiły koszty akwizycji poniesione przez przejęte w 2014 roku spółki. Przyrost kosztów akwizycji wynikał przede wszystkim ze wzrostu sprzedaży ubezpieczeń;
• wzrostu kosztów administracyjnych. Wyniosły one 80,2 mln zł, przy czym koszty nowonabytych spółek, gdzie z uwagi na zmianę właściciela konieczne było poniesienie dodatkowych wydatków, osiągnęły wartość 47,8 mln zł.

Kontrakty inwestycyjne

W sprawozdaniu skonsolidowanym kontrakty inwestycyjne ujmowane są zgodnie z wymogami MSR 39.

Wyniki segmentu kontrakty inwestycyjne prezentowane są według Polskich Standardów Rachunkowości, co oznacza iż ujęto m.in. składki przypisane brutto, wypłacone świadczenia oraz zmianę rezerw techniczno-ubezpieczeniowych. Powyższe kategorie są eliminowane na poziomie skonsolidowanym.

Z tytułu kontraktów inwestycyjnych, tj. produktów PZU Życie niegenerujących istotnego ryzyka ubezpieczeniowego i niespełniających definicji kontraktu ubezpieczeniowego (takich jak niektóre produkty z gwarantowaną stopą zwrotu oraz niektóre produkty z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym – unit-linked ) Grupa PZU uzyskała 15,1 mln zł zysku z działalności operacyjnej wobec 11,3 mln zł w poprzednim roku (wzrost o 34,2%).

Na wynik segmentu w 2014 roku złożyły się następujące czynniki:

• spadek składki przypisanej brutto – wyniosła ona 374,5 mln zł i była o 65,9% niższa niż w poprzednim roku. Spadła przede wszystkim sprzedaż krótkoterminowych produktów na życie i dożycie (o 711,9 mln zł, efekt strategii polegającej na wycofaniu się z tego typu polis);
• pogorszenie się dochodów z lokat – wyniosły one 43,6 mln zł, czyli były o 58,3% niższe niż w 2013 roku, głównie w bankowych produktach typu unit-linked oraz na życie i dożycie jako efekt zmniejszenia stanu lokat;
• wyższa wartość odszkodowań i świadczeń ubezpieczeniowych netto na skutek wzrostu poziomu wykupów z ubezpieczeń typu unit-linked w kanale bancassurance . Ukształtowały się one na poziomie 1 391,7 mln zł, czyli były o 4,7% wyższe niż w poprzednim roku;
• wyższe ujemne saldo stanu rezerw technicznoubezpieczeniowych na udziale własnym – wyniosło ono 1 015,5 mln zł wobec 172,3 mlnzł w poprzednim roku. Różnica wynikała głównie ze zmian w portfelu krótkoterminowych ubezpieczeń na życie i na dożycie o charakterze inwestycyjnym, głównie w kanale bancassurance , tj. niższej sprzedaży oraz dochodów z lokat przy porównywalnym poziomie wypłat z tytułu dożyć;
• mniejsze koszty akwizycji – ukształtowały się one na poziomie 16,5 mln zł, czyli były o 10,1% niższe niż w poprzednim roku. Był to efekt spadku wolumenu sprzedaży;
• niższe koszty administracyjne – zamknęły się one kwotą 9,7 mln zł i spadły o 14,6% w porównaniu do 2013 roku – efekt spadku portfela umów;
• zmiana w kategorii pozostałe przychody i koszty (koszt o 4,1 mln zł niższy niż w 2013 roku) głównie w efekcie braku w bieżącym roku odpisu na fundusz prewencyjny (eliminowany na poziomie wyniku skonsolidowanego).

Wskaźniki rentowności

W 2014 roku Grupa PZU osiągnęła zwrot z kapitałów własnych na poziomie 22,6%. Wskaźnik ROE był niższy o 1,5 p.p. niż w poprzednim roku. Wartości wskaźników rentowności uzyskane w 2014 roku przez Grupę PZU przewyższają poziomy osiągnięte przez cały rynek (wg danych dla trzech kwartałów 2014 roku).

Wskaźniki sprawności działania

Jednym z podstawowych mierników efektywności i sprawności działania firmy ubezpieczeniowej jest wskaźnik mieszany COR (ang. Combined Ratio ), liczony z racji swojej specyfiki dla sektora ubezpieczeń majątkowych i pozostałych ubezpieczeń osobowych (Dział II).

Wskaźnik mieszany Grupy PZU (dla ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych) utrzymuje się ostatnich latach na poziomie zapewniającym wysoką rentowność. Jednocześnie w 2014 roku wskaźnik wzrósł. Główną przyczyną była wyższa szkodowość w ubezpieczeniach OC komunikacyjnych spowodowana wzrostem rezerw szkodowych z lat ubiegłych.

Wskaźniki sprawności działania w podziale na poszczególne segmenty zostały zaprezentowane w ZAŁĄCZNIK